Depresyon Tedavisi Nasıl Yapılmalı

Depresyon Tedavisi nedir? Depresyonun tedavisi birçok şekilde gerçekleşebilir. Bu tedavi yöntemlerinin arasında ilaçla tedavi, yoga, meditasyon, gevşeme egzersizleri, sevilen bir bireyin yardımı ile kendine gelme gibi yollar vardır.

Peki Depresyon Kendiliğinden Geçer Mi?

Bazı depresif kişiler bu dönemi kendi kendine, tedavi görmeden atlatabilirler elbette. Fakat depresyona güvenilemeyeceği için fark edilen depresyon vakalarında tedavi tercih ediliyor. Çünkü tedavi edilmeyen depresyonların üçte biri kronikleşebiliyor.

Üstelik depresyonla birlikte gelen sosyal ilişkere zarar derecesini, işlev kaybını, üstelik olası bir iş kaybını kontrol edemeyiz. Bazı durumlarda birey kendi yaşamına bile son verebilir. Sonuç olarak depresyon tanısı konulmuş bir birey, hemen tedavi sürecine alınmalıdır.

Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?   

Depresyon tedavilerini basitçe ikiye ayıracak olursak, bunlar biyolojik tedavi ve psikoterapi olur. Biyolojik tedaviler ilaçlarla (antidepresan vb.) yapılır. Lakin biyolojik tedavilerde yalnızca antideprasan kullanılmaz, ilaçlar da kendi içinde etkilerine göre gruplara ayrılır.

Bu tedavi yönteminin dışında elektrokonvulzif tedavi (şok tedavisi), parlam ışık tedavisi, transkraniyal manyetik stimülasyon gibi birçok biyolojik tedavi vardır. Doktor hangi tedavinin uygulanacağı seçerken, depresyonun şiddetine, tipine, özelliklerine ve kişideki seyrine göre bu tedaviler arasından en uygun olanını seçer.

Psikoterapi ise depresyonun çok ağır, intihar riski yüksek, sanrı ve halüsinasyonun eşlik etmesi gibi özellikler gösteren ağır vakalar için kullanılmaz. Depresyonu bu şekilde ağır geçiren hastalar için genellikle hastane yatışı söz konusudur.

Ama depresyon bu kadar şiddetli değilse ve hafif-orta şiddetli bir depresyonsa hastaneye yatış gereği görülmeden, özellikle bilişsel-davranışçı psikoterapinin başarılı olduğu kanıtlanmış bir yöntemdir.

Psikoterapinin de birçok çeşidi vardır. Depresyon için kullanılan en yaygın psikoterapi çeşidi davranışçı terapidir. Bu terapiye göre kognisyon (biliş) diye adlandırdığımız bazı zihinsel süreçler bulunmakta. Bu süreçler kişilik gelişimimizle birlikte şekillenen, daha sonraki yıllarda kendi benliğimizi ve dünyayı nasıl algılayacağımızı belirleyen, duygu, düşünce ve davranışlarımızı yönlendiren şemaları ve inanç sistemlerini oluşturmaktadır.

Örnek verecek olursak depresif bir bireyin sürekli “Dünyanın en kötü insanı benim.” , “Beni zaten kimse sevmiyor, sevilmeye değmiyorum.” , ” Ben hiçbir şeyi hak etmiyorum.” gibi düşünceleri olur. Bilişsel davranışçı terapi ise, kişinin bu düşüncelerinin ve bu düşüncelerinin kişinin hayatına olan olumsuz etkilerini fark etmesini sağlıyor.

Bilişsel davranışçı terapi aylarca sürebilir. İlaç tedavisi ise eğer kişinin bilinen tek bir depresyon süreci var ise 4-6 ay kadar sürdürülür. 6 ay sonra hekim kendi gözetiminde ilacı keser, sonra hasta yeniden takibe alınır. Eğer depresyon tekrarlıyorsa, tekrarın sıklığı, şiddeti, kişinin gündelik yaşamına olan etkisine göre ilaç süresi uzatılır. Bu tür depresyonlarda ilacın süresi uzatılırken, ilacın depresif kişide etki ettiği yan etkilerine, artı ve eksilerine de dikkat edilir.

Bazı araştırmacılara göre depresyon ataklarından korunmak için ömür boyu ilaç kullanımına devam edilmelidir. Fakat henüz elimizde bunu onaylayan araştırmalar yok.

Depresyon, kişi tedavi olduktan sonra da tekrarlayabilir. Lakin depresyon ilaç tedavisine rağmen alevlenmeye devam ediyorsa, depresif kişinin hayatındaki başka etkenleri de incelemek lazım. Çünkü depresyonun alevlenme sebebi kişinin bedensel bir hastalığı ya da sevdiği birini kaybetmesi de olabilir.

Depresyondan Korunmak İçin Ne Yapabiliriz?

Meditasyon, Yoga ve gevşeme egzersizleri zaman zaman gerginliği kontrol etmede, stresi azaltmada işe yarayabiliyor. Ama bu iki egzersizin de doğrudan depresyon tedavisini sağladığına dair bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır. Depresyon çok ağır geçmiyorsa spor ve düzenli egzersiz yapmak depresif kişiye iyi gelebilir. Ancak buradaki paradoks depresif durumdayken bırakın spor yapmayı, basit işler yapmak bile depresif kişi için çok zordur. Bu yüzden hafif depresyonlar dışında kişinin kendini zorlayarak spor yapmasının iyileştirici bir etkisi olmayacak, üstüne kişiye eziyet gibi gelecektir.