Çerkes Kültüründen Bir Yemek Fıtgun (Fıtçın)
Çerkes Kültüründen Bir Yemek Fıtgun (Fıtçın) nasıl yapılır? En pratik tarifi nedir? Sevgili okuyucularımız, bugün sizlere Çerkeslere ait, çok lezzetli bir yemek paylaşacağım. Bu yemek Fıtgun veya Fıtçın olarak bilinen hamur ve kıymayla yapılan bir yemek, bu yemeği iç malzemelerini değiştirerek farklı şekillerde de yapabilirsiniz. Çok kolay ve lezzetli bir yemek. Fıtgun (Fıtçın) En pratik tarifi nedir?
Ben bugün sizler kıyma ile yapılanın tarifini vereceğim ama siz kabaklı ve ıspanaklı da yapabilirsiniz. Kabaklı ve ıspanaklı olanda çok yapılıyor. Ama genelde misafire yapılacağı zaman kıymalı olan tercih ediliyor. Onları nasıl yapacağız diye düşünmeyin Kıymalı Fıtgun anlattıktan sonra kabaklı ve ıspanaklı olan iç harçlardan da bahsedeceğim. Ve böylelikle ıspanaklı ve kabaklı olanını da yapabilirsiniz.
Fıtgun (Fıtçın) İç Malzemeler
. Kıyma 500 gr
. Soğan 3 adet orta boy
. Sarımsak 3 diş
. Tuz 1 tatlı kaçığı
. Karabiber 1 çay kaşığı
. 1 su bardağı su
Fıtgun (Fıtçın) Hamur İçin Malzemeleri
. Un 1 kg
. Tuz 1 tatlı kaşığı
. Kabartama tozu 1 paket
. Yoğurt 3 yemek kaşığı
. Ayçiçek yağ 3 yemek kaşığı
Üzerini yağlamak için
. 150 gr tereyağı veya margarin
Fıtgun (Fıtçın)Yapılışı
Önce hamurdan başlayalım ki biz içini hazırlarken hamurumuz dinlensin.1 kg unu bir kaba alalım içerisine tuzu, yoğurdu, ayçiçek yağını ve instat maya-kabartma tozunu koyalım. Sonra su ekleyerek yoğuralım suyu miktarı unun ihtiyacına göre değişir. Sadece çok katı bir hamur olmayacak. Ele yapışmayan yumuşak bir hamurumuz olsun. Hamuru yoğurma işlemi bitti ise hamurun üzerini bezle kapatıp dinlenmeye bırakalım.
Bizde şimdi iç malzemelerini hazırlayalım. Yarım kg kıymayı bir kaba alalım üzerine küçük, küçük doğradığımız soğanları havanda dövdüğümüz sarımsaklarımızı, tuz ve karabiberini ekliyoruz yoğurmaya başlıyoruz kaşıkla da karıştırabilirsiniz. Burada püf noktası ise kıymanın içerisine su koymak, suyunu yavaş, yavaş ekliyoruz ki çok sulu olmasın onun için su miktarını azaltıp veya artırabilirsiniz. Suyu neden mi ekliyoruz, iç harcımızı hamura bir macun gibi yayarak sürülebilmesi ve içi daha çabuk pişsin sulu olsun diye su katıyoruz. Evet iç harcımızda hazır. Şimdi yapabiliriz.
Hamurdan avuç dolusu olacak şekilde bezeler alalım sonrada bu bezeleri açalım çok ince olmasın çünkü kıyma koyacağımız için hamurun tartması gerekiyor. açtığımız bezeler kıyma ile hazırladığımız içten çok kalın bir tabaka olmadan yayalım. Sonra üzerine açtığımız diğer yufkayı kapatalım kenarlarına bastırarak iyi yapıştığından emin olalım ki kıymalı harç hamurun içinden çıkmasın. Hamurun kenarındaki fazlalığı keselim ki yaptığımız fıtgun kenarında kalın hamur olmasın, ısıttığımız tavaya koyarak alt üst çevirerek hamurumuz pişene dek pişirelim mümkün olduğunca fazla çevirmeyelim yoksa içi dökülebilir o yüzden bir püf noktası vereyim sizlere. Isıtılmış tavaya yaptığınız fıtgun koyun koyduğunuz taraf pişene dek çevirmeyin hamurunuz piştikten sonra çevirin sonra çevirdiğimiz tarafı da kızarana dek pişirelim iki tarafta piştikten sonra yuvarlak bir tepsiye alalım ve tereyağ veya margarinle yağlayalım. Eğer bütün yuvarlak şekilde yapmak zor oluyor ise yarım ay şeklinde de yapabilirsiniz.
Fıtgun (Fıtçın) Nasıl Yapılır?
Ve yine aynı hamur ile bunun ıspanaklısı ve kabaklısı da olanında iç harçlarını hazırlayalım. Onlarda inanın kıymalısı kadar lezzetli oluyor. Yiyip deneyen birisi olarak yazıyorum. Anneannem Çerkes olduğu için, bu mükemmel lezzetleri deneme şansım oldu. Fıtgun (Fıtçın) En pratik tarifi nedir?
Sizlere ıspanaklı ve kabaklının malzemelerini de vereceğim belki denemek istersiniz. 1 kg ıspanağın sadece yapraklarını ayırıp yıkıyoruz sonra biraz tuzla ovup gerli suyunu alıyoruz. Sonra 1 baş kuru soğan küçük, küçük doğruyoruz. Varsa biraz krema ve beyaz peynir koyuyoruz isteğe bağlı karabiber kırmızı toz biber ve tuz ekleyerek hazırladığımız karışımı yine aynı şekilde hamura koyup pişirip üzerini yağlıyoruz.
Kabaklı olan için ise 3 orta boy yeşil kabak yıkayıp rendeliyoruz. Ve suyunu sıkıyoruz bununda içerisine 1 adet orta boy soğan 1 adet çarliston biber ince bir şekilde doğruyoruz. Sonra biraz peynir katıyoruz kırmızı toz biber, pul biber, karabiber, tuz, dereotu ve maydanoz katıyoruz. Bu karışımı da aynı şekilde hamura koyuyor ve pişirip yağlıyoruz.
Burada önemli olan hamuru, iç malzemesini isteğiniz gibi hazırlayıp yapabilirsiniz. Gerçekten çok lezzetli oluyor.
Sümeyye Nur Gündüz